Các chuyên gia lo ngại Libra sẽ trở thành công cụ rửa tiền phục vụ cho tội phạm

[Quỳnh Chi Dương]

Các chuyên gia lo ngại Libra sẽ trở thành công cụ rửa tiền phục vụ cho tội phạm. Còn rất nhiều câu hỏi và tranh cãi xung quanh việc ông lớn giới đầu tư công nghệ Facebook sẽ kiểm soát như thế nào với đồng tiền ảo Libra?

Libra vấp phải làn sóng phản đối

Ngay sau khi Facebook công bố kế hoạch về tiền ảo Libra, nhiều nghị sĩ Mỹ đã lên tiếng bày tỏ sự nghi ngại và phản đối.

Hạ nghị sĩ Maxine Waters, Chủ tịch Ủy ban Dịch vụ tài chính Hạ viện Mỹ, kêu gọi các lãnh đạo Facebook ra điều trần trước Quốc hội Mỹ đồng thời yêu cầu công ty dừng phát triển Libra cho đến khi các nghị sĩ và các cơ quan quản lý thẩm định xong dự án này.

Bà Waters nói: “Với việc thông báo kế hoạch phát triển một đồng tiền ảo, Facebook đang tiếp tục mở rộng mà không chịu sự kiểm soát và thâm nhập vào cuộc sống của người dùng”.

Quyền lực của Facebook trên thế giới khiến những lãnh đạo cấp cao lo sợ

“Facebook đã quá lớn và quá quyền lực. Công ty này đã sử dụng quyền lực đó để khai thác dữ liệu người dùng mà không bảo vệ quyền riêng tư của họ. Chúng ta không thể cho phép Facebook vận hành một đồng tiền ảo mới đầy rủi ro từ một tài khoản ngân hàng ở Thụy Sĩ mà không có sự giám sát”, bà nói tiếp khi ám chỉ đến việc Facebook có kế hoạch đặt trụ sở của Hiệp hội Libra tại Geneva, Thụy Sĩ.

Thượng nghĩ sĩ Sherrod Brown, thành viên cao cấp của Ủy ban Ngân hàng, Nhà ở và Các vấn đề đô thị của Thượng viện Mỹ cũng cho rằng tiền ảo Libra sẽ tạo cho Facebook các lợi thế cạnh tranh không công bằng trong việc thu thập dữ liệu về các giao dịch tài chính cũng như kiểm soát về mức phí chuyển tiền.

Hạ nghị sĩ Maxine Waters và thượng nghĩ sĩ Sherrod Brown kêu gọi các cơ quan quản lý tài chính ở Mỹ phải kiểm tra chặt chẽ dự án Libra.

Các nguồn tin cho biết Ủy ban Ngân hàng, Nhà ở và Các vấn đề đô thị của Thượng viện Mỹ sẽ mở phiên điều trần về dự án Libra vào ngày 16-7 tới và David Marcus, người đứng đầu dự án này dự kiến sẽ ra điều trần.

Các cơ quan quản lý và quan chức của các chính phủ khác trên toàn cầu cũng nhanh chóng ra những tuyên bố phản đối dự án Libra của Facebook.

Bộ trưởng Tài chính Pháp Bruno Le Maire nói rằng tiền ảo Libra không nên được xem là sự thay thế cho các tiền tệ truyền thống. Ông kêu gọi không cho phép Libra trở thành một tiền tệ chính thức.

“Điều đó không thể được phép xảy ra”, ông nhấn mạnh.

Ông cũng yêu cầu các thống đốc ngân hàng trung ương từ nhóm các nước công nghiệp G7 chuẩn bị một bản báo cáo về dự án tiền ảo Libra trong cuộc họp của họ vào giữa tháng 7 tới. Ông lo ngại tiền ảo Libra sẽ dẫn đến các vấn đề liên quan đến dữ liệu riêng tư của người dùng, rửa tiền và tài trợ khủng bố.

Liệu Libra Coin có trở thành một công cụ rửa tiền?

Liệu tham vọng của Mark Zuckerberg biến tiền ảo Libra trở thành một phương tiện thanh toán xuyên biên giới có thành hiện thực hay lại sa lầy trở thành công cụ rửa tiền cho các hoạt động phi pháp?

PV Báo Lao Động đã có cuộc trò chuyện với Tiến sĩ Cấn Văn Lực, chuyên gia kinh tế về 4 khó khăn, rủi ro chính khi phát triển của tiền ảo Libra của Facebook.

An toàn, bảo mật vẫn là dấu hỏi

Facebook cố gắng tạo ra một sự độc lập tương đối giữa hoạt động của Facebook và các vấn đề liên quan đếnLibra như thành lập một công ty con Calibra như 1 ví điện tử và nhằm tách dữ liệu thanh toán bằng đồngLibra riêng. Người dùng có thể sử dụng ví Calibra độc lập mà không nhất thiết phải thông qua Facebook hay WhatsApp.

Tuy nhiên, vẫn còn nhiều câu hỏi và tranh cãi xung quanh việc Facebook sẽ kiểm soát như thế nào với Libra? Nếu kiểm soát quá mức (như tự mình thực hiện việc phê duyệt từng giao dịch và kiểm soát từng người dùng),Libra có thể biến thành một PayPal thứ hai.

Ngược lại, nếu không nắm toàn quyền kiểm soát (ví dụ giao công việc này cho một sàn giao dịch), Facebook khó có thể kiếm lợi nhuận hơn và khó kiểm soát các hoạt động phi pháp, rửa tiền.

“Lo lắng về tính bảo mật thông tin là một lo ngại có cơ sở, nhất là sau hàng loạt các bê bối của Facebook trong vấn đề này. Những lo ngại này có thể sẽ cản trở niềm tin của người dùng vào Libra”, Tiến sĩ Cấn Văn Lực cho biết.

Rủi ro công nghệ thông tin

Theo Tiến sĩ Cấn Văn Lực, không ai có thể đảm bảo rủi ro công nghệ thông tin như sàn giao dịch trục trặc, mất tiền, lừa đảo, bị hacker tấn công… sẽ không xảy ra.

Kinh nghiệm cho thấy một số sàn giao dịch tiền kỹ thuật số đã gặp phải những rủi ro này. Chắc chắn Facebook và Hiệp hội Libra phải tính đến biện pháp phòng ngừa cũng như nâng cao nhận thức, đề cao cảnh giác của người sử dụng.

Mở rộng Hiệp hội Libra không hề đơn giản

Để phát triển Libra và Hiệp hội Libra, các tập đoàn phải đáp ứng nhiều điều kiện. Do khối chuỗi Libra vẫn ở dạng khối chuỗi có phân quyền (permissioned), do đó, chỉ các thành viên đủ tiêu chuẩn mới được chấp nhận vào Hiệp hội Libra.

Để tham gia Hiệp hội, bên cạnh khoản 10 triệu USD vốn góp ban đầu, các thành viên cần một giàn máy chủ, kết nối Internet chuyên dụng với tốc độ từ 100Mbps trở lên, một chuyên gia/kỹ sư tin cậy làm việc toàn thời gian, có mức độ bảo mật cấp doanh nghiệp trở lên.

28 tổ chức sắp trở thành sáng lập viên của hiệp hội Libra

Các doanh nghiệp phải đạt ít nhất 2/3 điều kiện: thứ nhất là giá trị thị trường 1 tỉ USD hoặc số dư tài khoản của khách hàng đạt 500 triệu USD. Thứ hai, tiếp cận 20 triệu người dùng mỗi năm. Thứ ba được công nhận là một trong 100 doanh nghiệp đầu ngành bởi Interband Global hoặc S&P 500 và một số điều kiện khác.